Centrum Języka i Kultury Polskiej jest jednostką strukturalną Katedry Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Managementu i Biznesu w Berdiańsku. Centrum powołano w roku 2004 przez władze Uniwersytetu i Zarząd Główny Polskiego Kulturalno-Oświatowego Towarzystwa „Odrodzenie” w Berdiańsku ze względu na znaczne zainteresowanie kulturą polską ze strony studentów tej uczelni oraz przedstawicieli środowiska polonijnego. Warto wspomnieć, że do uruchomienia zajęć z języka polskiego jako drugiego obcego na pięciu wydziałach uczelni, w tym Polsko-Ukraińskiego Społeczno-Gospodarczego, doszło jeszcze w roku 1998.

Rektor Uniwersytetu Managementu i Biznesu w Berdiańsku prof. dr hab. Lidia Antoszkina i dyrektor Centrum Języka i Kultury Polskiej doc. dr Lech Aleksy Suchomłynow

Zgodnie z przyjętymi zasadami podstawowe cele Centrum przedstawiają się następująco:

• organizacja, prowadzenie zajęć języka, literatury, kultury i historii polskiej dla studentów Uniwersytetu Managementu i Biznesu w Berdiańsku i miejscowej Polonii;
  
• organizacja i prowadzenie konferencji, sympozjów, kongresów, badań naukowych i innych przedsięwzięć o charakterze naukowo-oświatowym sprzyjających popularyzacji wiedzy o Polsce, jej kulturze, nauce i sztuce;
  
• zachęcanie naukowców pochodzenia polskiego i wszystkich zainteresowanych do działalności na rzecz odrodzenia polskiej myśli naukowej na terenie Ukrainy; popularyzacja osiągnięć polskich i polonijnych uczonych;
  
• przygotowanie prac magisterskich, doktorskich i habilitacyjnych o tematyce polskiej;
  
• wydanie zbioru prac naukowych i materiałów pokonferencyjnych;
  
• nawiązanie współpracy z polskimi organizacjami i ośrodkami edukacyjnymi na Ukrainie i w Polsce w celu prowadzenia wspólnej działalności.

Zadaniem Centrum jest nie tylko zapoznawanie młodzieży akademickiej z historią, kulturą polską i nauką języka polskiego, ale edukacja znacznie szerzej pojęta. Kadra szkoły, w oparciu o wieloletnie doświadczenie w pracy dydaktycznej, dąży do zmotywowania młodzieży do nauki w szerokim tego słowa znaczeniu oraz do osiągania sukcesów. Dzięki połączeniu najlepszych cech standardów edukacji rodzimej i światowej, studenci otrzymują szerszą edukację oraz dodatkowe wartości, które zwiększą ich szanse na lepszą przyszłość. W rezultacie połączenie najlepszych elementów różnych systemów daje znakomite i widoczne efekty. Ważną rolę dopełniającą spełniają wybrane elementy polskiego standardu edukacji w zakresie metodyki nauczania.

Kadrę nauczycielską tworzą wykwalifikowani lektorzy po studiach lingwistycznych. Stwarza to Uczelni warunki do podnoszenia poziomu kształcenia studentów i optymalizowania jej pracy. Kadra Centrum składa się z trzech doktorów i dwóch magistrów, którzy systematycznie doskonalą swoje umiejętności zawodowe w Uniwersytetach Warszawy, Krakowa, Poznania, Rzeszowa, Lublina, Katowic i Kijowa. Obok nauczycieli akademickich zatrudnionych na umowę o pracę, Centrum systematycznie zaprasza z wykładami gościnnymi naukowców i specjalistów z Polski.

Gości Centrum: (1 rząd) Konsul Generalny RP w Charkowie dr Grzegorz Seroczyński i doc. dr Lech Suchomłynow, (2 rząd) dr Helena Krasowska – Instytut Slawistyki PAN, prof. dr hab. Włodzimierz Bonusiak – rektor Uniwersytetu Rzeszowskiego, dr Beata Sagan – UR, prof. dr hab. Stanisław Sagan – prorektor, UR, (3 rząd) dr Hanna Krupińska Łyp – dyrektor Centrum Języka Polskiego dla cudzoziemców „Polonus”, UR, dr Stanisława Bonusiak – UR.

Oprócz działalności dydaktycznej - kadra prowadzi działalność naukową. Centrum jest współorganizatorem konferencji i paneli naukowych, a także bierze czynny udział w badaniach, prowadzonych wspólnie z wiodącymi placówkami naukowymi w Polsce i na Ukrainie, przykładem czego jest między innymi ścisła współpraca z Instytutem Slawistyki Polskiej Akademii Nauk i Katedrą Polonistyki na Uniwersytecie Narodowym imienia Tarasa Szewczenki w Kijowie, a także liczne naukowe przedsięwzięcia i publikacje w wydaniach na Ukrainie i w Polsce. Jej dorobkiem naukowym jest m.in. ponad trzydzieści artykułów, w tym wydawnictw książkowych (co stanowi ponad 70 ark. wyd.). Na szczególną uwagę zasługują następujące wydania:

1. R. Korsowiecka, L. Suchomłynow, Rosyjsko-polsko-ukraiński słownik leksyki buznesu, Donieck 2006. Ten słownik to rodzaj leksykonu społeczno-gospodarczego z krótkimi definicjami, dużą ilością znaczeń i wyrazów pochodnych, które nie wymagają samodzielnych definicji. Szczególną uwagę zwrócono na aktualność słownictwa fachowego: z dziedziny ekonomii, prawa, polityki i informatyki. W Słowniku uwzględniono liczne neologizmy oraz zapożyczenia z języka angielskiego. Można powiedzieć, że jest to „słownik podręczny”, dostarczający podstawowych informacji, do których dzięki niemu można szybko dotrzeć.

2. L. Suchomłynow, Polsko-ukraińskie pogranicze kulturowe w prozie Jrosława Iwaszkiewicza (topika i finkcjonalność), Donieck 2006. Twórczość autora Sławy i chwały jest przedmiotem badań wielu naukowców Rosji, Ukrainy, Szwajcarii i innych państwach, natomiast w literaturoznawstwie brak gruntownych prac, poświęconych problemowi: Ukraina i Iwaszkiewicz. Historycy literatury w fundamentalnych opracowaniach o życiu, artyzmie czy estetyce tego autora tylko epizodycznie uwzględniali kwestię ukraińskości „przybysza ze Wschodu”. Ta monografia pozwolą sprecyzować i ocenić rolę Ukrainy jako źródła twórczej inspiracji.

3. L. Antoszkina, H. Krasowska, P. Syheda, L. Suchomłynow, Socjolingwistyka, Donieck 2007. Jest to praca zbiorowa, przygotowana wspólne z pracownikami Instytutu Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, która jawi sobą syntezę europejskiej, polskiej, ukraińskiej i rosyjskiej myśli naukowej w tej dziedzinie. Dlatego jest to pierwsze tego typu wydanie.

4. L. Suchomłynow, Pogranicza kultur. Nowe spojrzenie na stary problem, Donieck 2008. Rozprawa jest poświęcona zagadnieniom pograniczności, wielokulturowości a także heterogeniczności kultury polskiej. Autor analizuje penetrację kulturową i interferencję językową na pograniczach polsko-ukraińskim, polsko-tureckim i polsko-rumuńskim w kontekście binarnych dychtomii centrum-peryferie, swój-obcy.

W roku 2005 Centrum przeprowadziło Konferencję naukową pt. „Współczesne problemy filologii i kultury słowiańskiej”, w której wzięli udział naukowcy z całej Ukrainy i polskich uczelni.

Panel naukowy pt. „Mechanizmy funkcjonowania kulturowych pograniczy” – 2005 r.

W latach następnych wspólnie z Instytutem Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, Jagiellońskim i Rzeszowskim Uniwersytetami zostałe zorganizowane panele poświęcone mechanizmom funkcjonowania polsko-ukraińskiego pogranicza kulturowego.
Środowisko studenckie i naukowe w Berdiańsku korzysta również z możliwości stwarzanych przez państwo polskie. Współdziałanie z miejscowym Towarzystwem Polaków i Departamentem ds. Współpracy z Zagranicą Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego pozwala na wysyłanie każdego roku na polskie uczelnie studentów i młodzież pochodzenia polskiego. Tematyka tych wyjazdów jest zawsze zbliżona do siebie. Zazwyczaj realizowane na nich są zajęcia udział dotyczące europejskiego dziedzictwa kulturowego, sztuki polskiej, współczesnej kultury i literatury polskiej. Pracownicy Centrum odbywają indywidualne staże naukowo-dydaktyczne.

Centrum, które mieści się w dwóch dużych salach, jest wyposażone w sprzęt adiowizualny, zestaw satelitarny, posiada ksero, cztery zestawy komputerowe, laptop etc. Właśnie tu dzięki Konsulatowi RP w Charkowie powstaje pierwsza polska biblioteka na Ukrainie Wschodniej, która jest atutem i rękojmią skuteczności Centrum. Biblioteka należy do systemu biblioteczno-informacyjnego Uniwersytetu. Powstała i prowadzi swoją działalność głównie dla realizacji potrzeb dydaktycznych i naukowych Centrum, w miarę możliwości udostępniając swoje zbiory również innym użytkownikom. Zbiory Biblioteki, kształtowane zgodnie z profilem jednostki nadrzędnej, obejmują głównie: literaturę naukową dotyczącą językoznawstwa, bogaty zbiór podręczników do nauki języka polskiego jako obcego, w tym również materiały na nośnikach elektronicznych, polską literaturę piękną wraz z opracowaniami, materiały dotyczące polskiej kultury, sztuki, historii, geografii i emigracji, liczne pozycje o treści ogólnoinformacyjnej, takie jak m.in. słowniki rzeczowe i językowe, encyklopedie, bibliografie lub informatory biograficzne, mapy ścienne – historyczne i geograficzne, odrębny zbiór filmów polskich i Polski dotyczących na kasetach VIDEO i płytach DVD. Księgozbiór Centrum liczy obecnie ok. 5000 woluminów.
Wszechstronnie wspierany przez Senat RP, Fundację Pomoc Polakom na Wschodzie, Stowarzyszenie Wspólnota Polska oraz Fundację Semper Polonia Centrum Języka i Kultury Polskiej Uniwersytetu Managementu i Biznesu staje się prężnym polonistycznym ośrodkiem naukowo-dydaktycznym w regionie.

Inauguracja roku akademickiego 2007/2008