W dniach 30 sierpnia – 6 września w Berdiańsku i Jałcie w ramach VII Polsko-Ukraińskiego Forum odbędą się uroczystości inauguracji roku akademickiego 2006/2007, otwarcia Centrum Języka i Kultury, prezentacja Domu Polskiego w Berdiańsku oraz panel naukowy: „Mechanizmy funkcjonowania pogranicza kulturowego: mity a rzeczywostość”. Jesto wynik wieloletniej współpracy pomiędzy Uczelnią a Polskim Towarzystwem „Odrodzenie”. Oto krótki zarys tych stosunków.
Zajęcia w Centrum Języka i Kultury PolskiejWyższa Szkoła Przedsiębiorczości w Berdiańsku została utworzona w 1993 roku. Jest to samodzielna placówka edukacyjna, która w chwili obecnej kształci przyszłych specjalistów w zakresie ekonomii, zarządzania, prawa, informatyki i socjologii na pięciu wydziałach: Ekonomicznym, Menedżerstwa u i Biznesu, Prawa, Systemów Informacyjnych i Polsko-Ukraińskim Socjologiczno-Politologicznym. Na uczelni studiuje prawie pięć tys. studentów na studiach dziennych i zaocznych łącznie. Absolwenci uzyskują dyplom ukończenia wyższych studiów zawodowych. Zgodnie z obowiązującym obecnie prawem ukraińskim: po czterech latach studiów nadawany jest tytuł bakałarza, po pięciu – specjalisty, po sześciu – magistra. Dodać warto, że po uzyskaniu tytułu bakałarza absolwenci mają możliwość kontynuacji nauki na studiach uzupełniających na Uniwersytecie Narodowym „Politechnika Kijowska”, Uniwersytecie Narodowym im. Jarosława Mądrego w Charkowie oraz Narodowym Uniwersytecie Politechnicznym w Charkowie.
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości w Berdiańsku zapewnia swoim studentom komfortowe warunki studiowania. Proces dydaktyczny odbywa się w 4 budynkach, położonych w centrum miasta. Studenci mają do dyspozycji sale wykładowe, aule, 7 doskonale wyposażonych pracowni komputerowych, bibliotekę oraz 3 czytelni specjalistyczne.
Senat Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości identyfikując się z ideą tworzenia europejskiej przestrzeni szkolnictwa wyższego i uznając za słuszne cele zawarte we Wspólnej Deklaracji Ministrów Edukacji, podpisanej 19 czerwca 1999 roku w Bolonii, uchwałą w 2004 roku wprowadził na uczelni trzystopniowy system kształcenia zawodowo-magisterskiego z perspektywą wprowadzenia europejskiego dwustopniowego oraz system transferu i akumulacji punktów kredytowych (ECTS). Deklaracja Bolońska zapoczątkowała proces istotnych zmian w systemach edukacji państw europejskich, w tym na Ukrainie, przypomnę, że od maja 2005 roku Ukraina jest podpisantem ww. Deklaracji. Głównym zamierzeniem jest utworzenie w 2010 roku Europejskiej Przestrzeni Szkolnictwa Wyższego, pozwalającej studentom z różnych krajów studiować na wymarzonej uczelni, a jednocześnie zdobywać nowe cenne doświadczenia.
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości w Berdiańsku, aktywnie włączając się w ten proces, od roku akademickiego 2004/2005 wprowadza boloński system kształcenia na wszystkich kierunkach studiów. To system, który pozwala jednocześnie na swobodny wybór – a także zmianę – kierunku studiów. Umożliwia równoległe studiowanie na różnych kierunkach i specjalnościach oraz zmianę kierunku kształcenia po ukończeniu studiów pierwszego stopnia. Pozwala w pełni korzystać z oferty dydaktycznej uczelni wyższych w Europie i na świecie a także odbywać część studiów za granicą. Wprowadzenie bolońskiego systemu kształcenia w Wyższej Szkole Przedsiębiorczości w Berdiańsku sprawia, studenci mają możliwość studiowania na jednej z najnowocześniejszych uczelni.
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości w Berdiańsku uświadomiła sobie wyzwanie, które można sformułować następująco: bez odpowiedniego przygotowania i wykształcenia swoich mieszkańców, nasz region nie sprosta wymogom nowej rzeczywistości i nowego modelu życia. Ważnym czynnikiem, wyznaczającym kierunki rozwoju uczelni, jest współpraca międzynarodowa i kontakty ze środowiskami akademickimi za granicą. Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości ma podpisane bilateralne umowy o współpracy z uczelniami i instytucjami w Niemczech, Czechach, Rumunii, Bułgarii, Rosji, na Słowacji i Białorusi. Ze względu na współpracę naszej uczelni z miejscową Polonią, która trwa od 12 lat, szczególnie ścisłe kontakty wiążą z Polską. Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości w Berdiańsku nawiązała współpracę z Wyższą Szkołą Społeczno-Gospodarczą w Tyczynie, Uniwersytetem Rzeszowskim, Wyższą Szkołą Pedagogiczną w Związku Nauczycielstwa Polskiego w Warszawie, Wyższą Szkołą Bankowości i Finansów w Bielsku-Białej, Instytutem Slawistyki i Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk. Niesformalizowana współpraca rozwija się z Senatem RP, który sprawuję opiekę nad Polonią, Ministerstwem Spraw Zagranicznych RP, Ministerstwem Edukacji RP i Biurem Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej, Uniwersytetem Jagiellońskim, Wyższą Szkoła Administracji w Bielsku-Białej, Uniwersytetem Śląskim i Zielonogórskim, Stowarzyszeniem „Wspólnota Polska”, Fundacją Pomoc Polakom na Wschodzie, Fundacją Semper Polonia oraz polskimi placówkami dyplomatycznymi na Ukrainie.
Szczególnie owocne kontakty z Wyższą Zzkołą Społeczno-Gospodarczą w Tyczynie. W roku 2000 uczelnie powołały wspólny Polsko-Ukraiński Wydział Socjologiczno-Politologiczny, studia odbywają sie w dwa etapu: dwa lata w Wyższej Szkole Przedsiębiorczości, a 3 rok (licencjat), ewentualnie 4-5 (uzupełniające studia magisterskie) na uczelni w Tyczynie. Jest to bardzo ważny aspekt stosunków nie tyle uczelnianych, ile międzynarodowych, polsko-ukraiński. W warunkach kształtowania się świadomości państwowej obywateli Ukrainy, na tle gwałtownych transformacji społeczno-politycznych długoterminowe wyjazdy młodzieży akademickiej za granicę, do Polski – członka Unii Europejskiej, możliwość studiowania na uczelniach zagranicznych dają możliwość na własne oczy zobaczyć alternatywną rzeczywistość, pomagają zwalczyć panujące postkolonialne stereotypy, zmienić wizję świata, przyszczepić wartości cywilizacji zachodniej oraz przyczyniają się do uświadomienia przynależności do wspólnoty europejsko-śródziemnomorskiej. Pod tym względem bardzo pomocne są zajęcia w ramach Szkoły Letniej Języka Polskiego, odbywają ce się na Uniwersytecie Rzeszowskim, i staże dla młodych naukowców na Uniwersytecie Jagiellońskim.
Zdając sobie sprawę z tego, że Polska jest najbliższym sąsiadem Ukrainy i tak, czy owak współpraca między naszymi państwami będzie się rozwijała w roku 1998 władze Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości wprowadziły do planów studiów Wydziału Menedżerstwa i Biznesu język polski jako drugi obcy. Z czasem, ze względu na wielkie zainteresowanie ze strony studentów, ten przedmiot wykłada się na innych wydziałach. W roku 2004 z Katedry Języków Obcych i Filologii Słowiańskiej wyłoniła się samodzielna jednostka strukturalna Katedra Filologii Słowiańskiej. Pracownicy Katedry prowadzą zajęcia języków ukraińskiego, rosyjskiego, bułgarskiego i polskiego, kultury i literatury polskiej, stylistyki, socjolingwistyki etc. Pracownicy naukowi Katedry wspólnie Instytutem Slawistyki Polskiej Akademii Nauk realizują wspólny plan badawczy w zakresie socjolingwistyki i badań nad pograniczami. W roku 2005 Władze Uczelni i Zarząd Główny Polskiego Kulturalno-Oświatowego Towarzystwa „Odrodzenie” w Berdiańsku zawarły umowę o powołanie Centrum Języka Polskiego jako wspólnej jednostki. W proces tworzenia Centrum aktywnie włączył się Senat RP i Fundacja Pomoc Polakom na Wschodzie (dofinansowując wyposażenie i zakup sprzętu). Dzięki pomocy Rodaków z Kraju powstaje polska biblioteka i wideoteka. Na początek roku akademickiego 2006/2007 jest to nowoczesny ośrodek dydaktyczny, który służy popularyzacji języka polskiego i wiedzy o tym kraju. W chwili obecnej naukę języka polskiego pobiera ponad 1000 studentów, zajęcia prowadzą czterech wykładowców, dwóch z nich posiada tytuł doktora. Poza tym z usług Centrum i biblioteki korzysta miejscowa Polonia i wszyscy chętni poznać kulturę Polski.
Na koniec wspomnę, że od 6 lat uczelnia służy pomocą Polskiemu Związku Młodzieży w Berdiańsku, udostępniając pomieszczenia, bazę dydaktyczną i finansując imprezy. Jak widać, symbioza pomiędzy uczelnią a środowiskiem polonijnym sprzyja odrodzenie polskiej diaspory regionu i popularyzacji wiedzy o Polsce. Sądze, że to jest przykład godny naśladowania.
Doc. dr Lech Suchomłynow