Odeszła Profesor Lesia Stawyćka (24.11.1962-7.08.2010)

Środowisko naukowe slawistyki światowej poniosło dotkliwą stratę wybitnego i cenionego socjolingwistę, Lesi Stawyćkiej.

Poznałam Panią Profesor Lesię Stawyćką w czasie jej pobytu stypendialnego w Warszawie, wtedy też tam przybywał Lech Suchomłynow. Mieszkała wówczas w budynku Fundacji Zaleskiego. Poznałam ją na korzytarzu. Podając sobie rękę usłyszałam: „Jestem Stawyćka”. Dotychczas znałam ją jedynie z książek i bardzo interesujących artykułów internetowych. Natychmiast zaprosiłam ją do siebie na obiad na Klaudyny. Z racji moich zainteresowań miałam już książkę wydaną w 2005 roku „Argo, żargon, slang”. Wówczas wraz z wizytą Pani Profesor przyniosła swoje nieocenione dzieło „Słownik”. Po obiedzie podałam książkę z prośbą o wpisanie dedykacji, była oszołomiona i szczęśliwa widząc swoją książkę u obcej dla niej osoby na półce, w dodatku zagranicą. Otrzymałam dedykację z datą 13.04.2008 rok. (Wspomnienia dr Heleny Krasowskiej)

Środowisko naukowe slawistyki światowej poniosło dotkliwą stratę wybitnego i cenionego socjolingwistę, Lesi Stawyćkiej.

Lesia Stawyćka, córka Oleksija, urodziła się w ukraińskiej stolicy, w Kijowie. Tata był znanym literaturoznawcą, matka – pediatrą. Po ukończeniu szkoły średniej Lesia rozpoczęła studia w Kijowskim Narodowym Pedagogicznym Uniwersytecie im. O.Gorkiego, który ukończyła w 1983 roku. Pracę doktorską na temat „Semantyka leksykalnych i syntaktycznych jednostek w poezji M. Bażana” obroniła w 1987 roku. Prace habilitacyjną obroniła za niedługo w 1996 roku na temat „Estetyka słowa w ukraińskiej literaturze pięknej 20-30. lat XX wieku (aspekt systemowo-funkcjonalny)”.

Lesia Stawyćka jest autorką ponad 100 prac naukowych i kilkanastu artykułów popularno-naukowych. W swoim dorobku naukowym posiada dwie monografie: Естетика слова в українській поезії 10–30-х рр. ХХ ст., 2000 р. ‘Estetyka słowa w poezji ukraińskiej 10-30 lat XX wieku’ oraz Арґо, жарґон, сленґ: Соціяльна диференціяція української мови, 2005 р ‘Argo, żargon, slang: Socjalna dyferencjacja języka ukraińskiego’. Nieocenione są jej pozycje słownikowe: Короткий російсько-український словник контрастивної лексики, 2002 р. ‘Krótki rosyjsko-ukraiński słownik leksyki porównawczej; Короткий словник жаргонної лексики української мови, 2003 р. ‘Krótki słownik żargonu języka ukraińskiego’; Український жаргон. Словник, 2005 р. ‘Żargon ukraiński. Słownik’; Українська мова без табу. Словник нецензурної лексики та її відповідників, 2008 р. ‘Język ukraiński bez tabu. Słownik leksyki niecenzuralnej i jej odpowiedników’.

W 1999 roku w Instytucie Języka Ukraińskiego Narodowej Akademii Nauk Ukrainy został utworzony Zakład Socjolingwistyki, a nieco później jego dyrektorem została Lesia Stawyćka. Tytuł Profesora uzyskała w roku 2007.

Lesia Stawyćka brała aktywny udział w krajowych oraz zagranicznych konferencjach, sympozjach, kongresach, m.in. Międzynarodowa konferencja “ASN 11-th Annual Convention” (Nowy Jork, USA, 2006 r.)., Międzynarodowa konferencja Ucraina irredenta. Literatura, kultura i język Ukrainy, (Kraków UJ, 2006), Międzynarodowe sympozjum “Trasianka і surżyk. Skutki białorusko-rosyjskiego i ukraińsko-rosyjskiego językowego wpływu” (Oldenburg, Niemcy, 2007 r.), Międzynarodowe sympozjum “Humor і lingwistyka/folklor” (Szekszard, Węgry, 2007 r.), ХІV Międzynarodowy Kongres Slawistów (Ochryd, Macedonia, 2008 r.), Międzynarodowa konferencja na temat frazeologii (Granada, Hiszpania, lipiec 2010 r).

Profesor Lesia Stawyćka była także uczestnikiem programów stypendialnych, m.in. w latach 1997-1999 wyróżniona stypendium Prezydenta Ukrainy, The Eugene and Daymel Shklar fellowship in Ukrainian studies, Instytut Naukowy w Harvardzie, USA, 2006 р.), a w 2008 roku była stypendystką Fundacji na rzecz Nauki Polskiej program stypendium Kasa im. J. Mianowskiego.

Profesor Lesia Stawyćka, ukraiński wybitny językoznawca, doktor habilitowany nauk filologicznych (1996), profesor (2007), dyrektor Zakładu Socjolingwistyki w Instytucie Języka Ukraińskiego Narodowej Akademii Nauk Ukrainy od 1999 roku. Znany badacz w dziedzinie stylistyki, teorii i historii ukraińskiej literatury pięknej, żargonologii, kolokwialistyki, lingwistyki genderowej, psycholingwistyki i td. odeszła do wieczności 7 sierpnia 2010 roku w wieku 47 lat.

W naszej pamięci pozostanie jako Nauczyciel i jako Przyjaciel, która kochała życie i kochała ludzi. Z głębokim żalem i smutkiem przyjęliśmy wiadomość o Twoim odejściu. Żegnamy!

Wspomnienia dr Heleny Krasowskiej

Poznałam Panią Profesor Lesię Stawyćką w czasie jej pobytu stypendialnego w Warszawie, wtedy też tam przybywał Lech Suchomłynow. Mieszkała wówczas w budynku Fundacji Zaleskiego. Poznałam ją na korzytarzu. Podając sobie rękę usłyszałam: „Jestem Stawyćka”. Dotychczas znałam ją jedynie z książek i bardzo interesujących artykułów internetowych. Natychmiast zaprosiłam ją do siebie na obiad na Klaudyny. Z racji moich zainteresowań miałam już książkę wydaną w 2005 roku „Argo, żargon, slang”. Wówczas wraz z wizytą Pani Profesor przyniosła swoje nieocenione dzieło „Słownik”. Po obiedzie podałam książkę z prośbą o wpisanie dedykacji, była oszołomiona i szczęśliwa widząc swoją książkę u obcej dla niej osoby na półce, w dodatku zagranicą. Otrzymałam dedykację z datą 13.04.2008 rok.

W czasie pobytu Pani Profesor w Warszawie spotykaliśmy się często na wspólne rozmowy, chodziliśmy razem na konferencje i spotkania naukowe, a także, jak dawne przyjaciółki na obiady, spacery i imprezy kulturalne. Przesiadywaliśmy wspólnie długie wieczory rozmawiając na różne tematy i naukowe, i prywatne. Kochała podróże, kochała ludzi, z pasją pisała kolejne artykuły i zbierała materiały do kolejnych książek.

Ostatni raz spotkałyśmy się na dworcu w Kijowie w kwietniu 2010 roku. Byłam przejazdem do Berdiańska, właśnie do Lecha Suchomłynowa na konferencję. Cieszyła się właśnie z nowego wydawnictwa „Studiów socjolingwistycznych”, gdzie ukazała się recenzja na podręcznik „Socjolingwistyka” (L. Antoszkina, H. Krasowska, P. Syheda, L. Suchomłynow, Socjolinhwistyka, Donieck 2007, 360 S. – transliteracja na język polski), które otrzymałam w prezencie. Dostałam wówczas zaproszenie do Kijowa, takie zwyczajne prywatne... „Zakończyłam właśnie remont z czego się bardzo cieszę, więc zapraszam Cię serdecznie do mnie” – żegnając się powiedziała Lesia Stawyćka. Na ostatniego emalia od Lesi, którego dostałam 14 lipca 2010 roku, już nie zdążyłam odpowiedzieć...